Het komt voor dat een werknemer bewust niet wil deelnemen aan de pensioenregeling. We spreken dan van een afstandsverklaring. Dat is niet zonder risico en ook niet altijd mogelijk. Hierna leest u meer over de daaraan verbonden de voetangels en klemmen.
Positie werknemer
De werknemer moet zich wel heel bewust zijn van zijn verzoek tot afstand van de pensioenregeling. Dat verzoek moet ook uitgebreid schriftelijk worden vastgelegd en ondertekend in een zogenaamde afstandsverklaring. Een korte verklaring volstaat niet. In de afstandsverklaring moet bijvoorbeeld zijn opgenomen welk partnerpensioen wordt misgelopen bij overlijden. En ook wat de (on)mogelijkheden en gevolgen zijn als de werknemer later alsnog aan de pensioenregeling wil deelnemen. En helemaal safe is het om de afstandsverklaring ieder jaar te actualiseren.
Positie verzekeraar
Vroeger werden afstandsverklaringen uitgebreid toegepast en door verzekeraars geaccepteerd. Dat is tegenwoordig nauwelijks meer het geval. Ook verzekeraars willen risico’s uitsluiten. Bestaande afstandsverklaringen worden soms nog wel geaccepteerd. Maar let op: wordt een nieuwe uitvoeringsovereenkomst met de verzekeraar gesloten? Dan staat daar vaak in dat afstandsverklaringen niet zijn toegestaan, ook bestaande niet. De werkgever komt dan in een spagaat: met de werknemer is afgesproken dat hij niet aan de pensioenregeling deelneemt. Met de verzekeraar is afgesproken dat álle werknemers aan de pensioenregeling deelnemen. Er moet dus ook voor die werknemer pensioenpremie worden afgedragen. Vaak met terugwerkende kracht!
Positie verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds
Is er sprake van een verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds? Dan gelden er wettelijke regels voor afstandsverklaringen. Die staan in de Regeling gemoedsbezwaarden.
Samengevat komt het hier op neer:
- Afstand van de pensioenregeling is alleen mogelijk voor degene die bezwaar heeft tegen iedere vorm van verzekering en dus ook nergens anders verzekerd is (de gemoedsbezwaarde);
- In plaats van “pensioenpremie” moet de gemoedsbezwaarde een spaarbedrag (gelijk aan de premie) aan het bedrijfstakpensioenfonds betalen.
Positie werkgever
Aan afstandsverklaringen zijn grote risico’s verbonden. Een claim van (de nabestaande van) de werknemer of een premievordering van de verzekeraar/het pensioenfonds is niet uitgesloten.
Onderzoek hoe nieuwe gevallen kunnen worden voorkomen en bestaande gevallen kunnen worden opgelost.